Στο πρώτο έτος στα ΤΕΦΑΑ μου το είπαν αναερόβιο, στην πορεία μου ανέφεραν ότι υπάρχει το γαλακτικό, το αναπνευστικό και το καρδιακό κατώφλι, που δεν είναι προφανώς ταυτόσημα αλλά είναι αρκετά κοντά και η διαφορά τους βρίσκεται στον τρόπο προσέγγισης τους. Στην ειδικότητα «Δρόμων» μας το λάνσαραν ως ΑΜΟ (αρχή μεταβολικής οξέωσης), ενώ αργότερα διάβασα για OBLA (onset of blood lactate accumulation-έναρξη της συσσώρευσης γαλακτικού), μέγιστη σταθερή συγκέντρωση γαλακτικού (maximal lactate steady state – MLSS), lactate minimum (αδυνατώ να το μεταφράσω) και individual anaerobic threshold (ατομικό αναερόβιο κατώφλι). Για να με μπερδέψουν εντελώς κάποιοι έγραψαν ότι το κατώφλι βρίσκεται στα 2, στα 3, στα 4 ή και παραπάνω mmol. Μόλις το ξεμπέρδεψα και αποφάσισα ότι το πιο σωστό, κατά τη δική μου άποψη, είναι το «ατομικό αναερόβιο κατώφλι», άρχισαν αρκετοί να αμφισβητούν τη γενικότερη ύπαρξη του. Μυστήριο….

 

Το αναερόβιο κατώφλι είναι μία παλιά ιστορία που ξεκίνησε τη δεκαετία του 60. Ένας κλασικός ορισμός είναι ο εξής: «Αναερόβιο κατώφλι ορίζεται η ποσότητα του οξυγόνου που καταναλώνει ο οργανισμός κατά την άσκηση πριν αρχίσει η απότομη, συστηματική συγκέντρωση του γαλακτικού οξέος στο αίμα και αντιστοιχεί στην ένταση της προσπάθειας όπου αρχίζει η έντονη ενεργοποίηση της αναερόβιας γλυκόλυσης». Το συναντούμε στο 88-92% της μέγιστης καρδιακής συχνότητας (ΜΚΣ) ή στο 78-84% της vVO₂Max (η ταχύτητα που αντιστοιχεί στη VO₂max).

- Πως το βρίσκουμε; Χρειάζεται εργοσπιρομέτρηση σε εργαστήριο ή τεστ πεδίου με μετρήσεις γαλακτικού με βάση σχετικά πρωτόκολλα. Αν δεν μπορούν να γίνουν τα παραπάνω, τότε προσδιορίζεται με βάση τα ποσοστά της ΜΚΣ που αναφέραμε.

- Πως βελτιώνεται; Τρέχοντας σε ταχύτητα που αντιστοιχεί στο αναερόβιο κατώφλι. Με συνεχόμενο τρέξιμο αλλά και διαλειμματική μακρού χρόνου (πχ 3Χ12 min). Η τάση τα τελευταία χρόνια είναι προς τη διαλειμματική προπόνηση σε λίγο πιο υψηλό ρυθμό από αυτόν που αντιστοιχεί στο ΑΚ.

- Είναι προφανές, ότι το ΑΚ βελτιώνεται με την προπόνηση και απαιτείται τακτική μέτρηση του, ώστε να επικαιροποιείται η προπόνηση που βασίζεται σε αυτό.

- Εμφανίζει υψηλή συσχέτιση με τα αγωνίσματα αντοχής.

- Υπάρχει έντονη αμφισβήτηση τα τελευταία χρόνια για την ύπαρξη του. Η αμφιβολία στηρίζεται κυρίως στο γεγονός ότι δεν εμφανίζεται συγκεκριμένο σημείο συσσώρευσης γαλακτικού (κατώφλι), αλλά μία ομαλή αύξηση του συναρτώμενη με την αύξηση της έντασης της προπόνησης.

 

Στην εικόνα 1 φαίνεται το σημείο που βρίσκεται το γαλακτικό κατώφλι (LT) και πως αυξάνεται η παραγωγή γαλακτικού όσο αυξάνεται η ένταση πάνω από αυτή που αντιστοιχεί στο γαλακτικό κατώφλι. Επίσης, διακρίνεται η μετατόπιση της καμπύλης προς τα δεξιά και πως αυτή επηρεάζεται μετά από συστηματική προπόνηση. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι μπορεί να τρέχει σε υψηλότερη ένταση ενώ παράγει την ίδια ποσότητα γαλακτικού, επί της ουσίας θα κουράζεται το ίδιο τρέχοντας πιο γρήγορα.

Εικόνα 1.

Η δική μου άποψη είναι ότι το ατομικό αναερόβιο κατώφλι υπάρχει, είναι ένα σημαντικό προπονητικό εργαλείο εφόσον προσδιοριστεί με σχετική ακρίβεια, αξιολογηθεί σωστά και μπορεί να λειτουργήσει ως χρήσιμος οδηγός για τη δόμηση αλλά και τις εντάσεις της προπόνησης αντοχής.

Λευτέρης Ραφαϊλάκης

Ομοσπονδιακός Προπονητής στίβου, Msc, PhD

Άγιος Νικόλαος, Κρήτη