Είναι άκρως εντυπωσιακό το ρεπορτάζ που παρουσιάζει η Παγκόσμια Ομοσπονδία Στίβου για τους Κενυάτες δρομείς και την παράδοση που έχουν δημιουργήσει κυριαρχώντας στις μεγάλες και μεσαίες αποστάσεις παγκοσμίως.

Διεισδύοντας στα άδυτα του προπονητικού… άνδρου των κορυφαίων δρομέων από την Κένυα, η Παγκόσμια Ομοσπονδία προσπαθεί να δώσε μία εξήγηση για την κυριαρχία των Κενυατών δρομέων.

 

Όπως αναφέρει το σχετικό ρεπορτάζ, «η κυριαρχία των Κενυατών οφείλεται περισσότερο σε ένα συνδυασμό παραγόντων, πολλοί από τους οποίους εξηγήθηκαν κατά τη διάρκεια ενός πρόσφατου ταξιδιού στο χώρο προπόνησης της NN Running στο Kaptagat, περίπου 24 χιλιόμετρα ανατολικά του Eldoret, όπου προπονούνται έντεκα μήνες το χρόνο οι κορυφαίοι δρομείς με πρώτο και σημαντικότερο τον Eliud Kipchoge.

Τρόπος ζωής

Υπάρχουν λίγες χώρες όπου οι άνθρωποι ζουν και αναπνέουν για τον στίβο και όπου κλασικός αθλητισμός είναι πιο δημοφιλής ακόμα και από το ποδόσφαιρο και μπορεί να γεμίσει ολόκληρα στάδια ακόμη και στα πρωταθλήματα ηλικιακών ομάδων.

Κι ενώ η Κένυα δεν είναι η μόνη χώρα στον κόσμο όπου τα παιδιά τρέχουν μεγάλες αποστάσεις για να φτάσουν στο σχολείο, το τρέξιμο έχει εντελώς διαφορετικό νόημα για τους Κενυάτες

«Το τρέξιμο είναι κάτι που μας έρχεται φυσικά, καθώς είναι κάτι που αποτελεί μέρος του τρόπου ζωής μας από τότε που γεννηθήκαμε», λέει ο τρεις φορές παγκόσμιος πρωταθλητής ημιμαραθωνίου και δύο φορές πρωταθλητής του Μαραθωνίου της Νέας Υόρκης, Geoffrey Kamworor. «Σαν παιδί, συνήθιζα να τρέχω από το σπίτι στο σχολείο μου τρία χιλιόμετρα πέρα ​​δώθε κάθε μέρα, έτσι καταλήγεις να τρέχεις μερικές φορές 12 χιλιόμετρα την ημέρα ως έφηβος χωρίς καν να το καταλάβεις».

Πέρα από το ότι αποτελεί μέσο για την επίτευξη ενός σκοπού, υπάρχει επίσης μια γνήσια αγάπη για το τρέξιμο στον πληθυσμό της Κένυας.

«Ως παιδί, πήγαινα πάντα και παρακολουθούσα αγώνες στίβου όταν δεν ήμουν στο σχολείο και μου άρεσε να παρακολουθώ τους αθλητές να αγωνίζονται», πρόσθεσε ο Kamworor. «Αυτό ξύπνησε το πάθος μου για το τρέξιμο, ειδικά βλέποντας ανθρώπους να περνούν τη γραμμή του τερματισμού και να κερδίζουν ένα τρόπαιο. Στο γυμνάσιο, ήταν πάντα μια διασκεδαστική και περήφανη στιγμή να εκπροσωπείς την τάξη σου και να κερδίζεις ένα κύπελλο. Το βρήκα πολύ ενθαρρυντικό».

Έχοντας ενσωματώσει το τρέξιμο στην καθημερινή ζωή, η Κένυα ξεχωρίζει από πολλά άλλα έθνη. Αλλά είναι μόνο ένας από τους πολλούς λόγους για τους οποίους είναι γνωστό ως το «σπίτι των πρωταθλητών».

Γενεσιολογία

Το να τρέχει ένα παιδί στο σχολείο κάθε μέρα δεν σημαίνει αυτόματα ότι θα γίνει αθλητής παγκόσμιας κλάσης. Η γενετική, όπως συμβαίνει για κάθε ελίτ αθλητή, πιθανότατα παίζει σημαντικό ρόλο.

Πολλοί άνθρωποι στην κοιλάδα Rift, όπου κατάγονται οι περισσότεροι από τους κορυφαίους δρομείς αποστάσεων της Κένυας, ανήκουν στη φυλή Kalenjin. Σε σύγκριση με άλλες φυλές της Κένυας, οι κάτοικοι των Kalenjin υποστηρίζεται ότι έχουν κάποια βασικά φυσικά χαρακτηριστικά για να είναι καλοί δρομείς, όπως το αδύνατο σώμα και τα μακριά πόδια.

Ο Kipchoge, για παράδειγμα, δεν είναι ιδιαίτερα ψηλός (1,67 m / 5ft 6in), αλλά οι μύες στα πόδια του είναι απίστευτα δυνατοί. Το ποσοστό σωματικού λίπους είναι χαμηλό και η δύναμη στα πόδια του τον κάνει να φαίνεται σαν να αναπηδά κατά μήκος του γρασίδι.

Αλλά το να αποδοθεί όλη η επιτυχία της Κένυας μόνο στη γενετική της θα ήταν μια κατάφωρη υπεραπλούστευση.

Συνθήκες

Ένα άλλο στοιχείο που βοηθά τους Κενυάτες αθλητές στην προπόνηση και την προετοιμασία τους είναι το μοναδικό κλίμα και το περιβάλλον σε αυτό το μέρος της χώρας. Εξηγεί επίσης πιθανώς γιατί υπάρχουν τόσα προπονητικά κέντρα μεταξύ Kaptagat και Iten και γιατί κάποιοι το αναφέρουν ως το «Hollywood των ελίτ δρομέων».

Αυτή η περιοχή βρίσκεται στα 2500 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, γεγονός που, λόγω της έλλειψης οξυγόνου, βοηθά τους αθλητές να παράγουν υψηλότερη συγκέντρωση ερυθρών αιμοσφαιρίων και αιμοσφαιρίνης κατά την προπόνηση. Αυτό, με τη σειρά του, δίνει στους δρομείς ένα πλεονέκτημα όταν επιστρέφουν σε χαμηλότερα υψόμετρα για να αγωνιστούν.

Η περιοχή Eldoret είναι επίσης γεμάτη από ατελείωτα δάση και χωματόδρομους που μπορούν να χρησιμοποιούν οι αθλητές όταν τρέχουν, ενώ η περιοχή απολαμβάνει επίσης ένα εύκρατο κλίμα με θερμοκρασίες κατά τη διάρκεια της ημέρας που κυμαίνονται μεταξύ 22-26C όλο το χρόνο, πέφτοντας στους 10-12C τη νύχτα. Αυτό, σε συνδυασμό με την καλή ποιότητα του αέρα, κάνει την περιοχή σαν έναν παράδεισο για τρέξιμο αποστάσεων.

Αλλά καθώς η οικονομία της Κένυας συνεχίζει να αναπτύσσεται, πολλοί χωματόδρομοι ασφαλτοστρώνονται κάτι που είναι εξαιρετικό από την μία πλευρά γιατί διευκολύνει τη συγκοινωνία, όμως δυσχεραίνει την προσπάθεια των δρομέων που αναζητούν πλέον νέους χώρους άθλησης. Ωστόσο, οι αθλητές προσαρμόζονται καλά σε αυτό το εξελισσόμενο περιβάλλον, ενώ παραμένουν σε στενή επαφή με τη φύση. Η κοινότητα Kalenjin, συμπεριλαμβανομένου του Kipchoge and Kamworor, διεξάγει πολλές δενδροφυτεύσεθεις.  «Εξελισσόμαστε σε ένα πολύ φυσικό περιβάλλον που είναι ένα μεγάλο πλεονέκτημα όσον αφορά την προπόνηση», λέει ο Kamworor.

Ο Patrick Sang, ο «ασημένιος» Ολυμπιονίκης στα 3.000μ. στιπλ το 1992 και επικεφαλής προπονητής στο προπονητικό κέντρο Kaptagat, εξηγεί πώς η νέα γενιά παπουτσιών για τρέξιμο μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων του τρεξίματος σε δυσκολότερους δρόμους.

«Τα νέα παπούτσια για τρέξιμο βοηθούν πολύ γιατί οι αθλητές μπορούν πλέον να κάνουν πολύ περισσότερη προπόνηση σε σκληρή επιφάνεια, να αποθεραπεύονται γρήγορα και να συνεχίζουν με μία νέα δύσκολη προπόνηση», λέει ο Sang.

Κοιμήσου, φάε, προπονήσου, επανέλαβε

Οι περισσότεροι αθλητές παγκόσμιας κλάσης είναι πλήρως αφοσιωμένοι στο άθλημά τους, αλλά οι επίλεκτοι δρομείς στο προπονητικό κέντρο Kaptagat ένα παραπάνω.

Πολλοί από αυτούς τους αθλητές – συμπεριλαμβανομένων νεαρών μητέρων, όπως η δύο φορές Ολυμπιονίκης στα 1500 μέτρα Faith Kipyegon – έχουν παιδιά, τα οποία βλέπουν μόνο το σαββατοκύριακο προκειμένου να συγκεντρωθούν στην προπόνησή τους.

«Φυσικά, είναι πολύ δύσκολο, αλλά αυτός είναι ο μόνος τρόπος να αφοσιωθείς πλήρως στο να είσαι ο καλύτερος αθλητής που μπορείς και να αποφύγεις κάθε περισπασμό», εξηγεί η Kipyegon.

Όταν δεν τρέχουν, οι αθλητές στο προπονητικό κέντρο Kaptagat επικεντρώνονται αποκλειστικά σε άλλα στοιχεία της προπόνησής τους, δηλαδή την αποκατάσταση και τη διατροφή.

«Όταν βρισκόμαστε στο προπονητικό κέντρο, εστιάζουμε αποκλειστικά στο τρέξιμο και δεν μας αποσπά τίποτα άλλο», λέει ο Kamworor, πατέρας πέντε παιδιών, συμπεριλαμβανομένων τριδύμων. «Είσαι μακριά από την οικογένειά σου, τη γυναίκα σου και τα παιδιά σου όλη την εβδομάδα και αυτό σε κάνει να παίρνεις πολύ σοβαρά την προπόνησή σου καθώς κάνεις θυσίες για να πετύχεις τους στόχους σου. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να συγκεντρωθείς 100% στο τρέξιμο και να δώσεις τον καλύτερό σου εαυτό».

Όπως σε κάθε τομέα της ζωής, η σκληρή δουλειά και η σωστή νοοτροπία είναι το «κλειδί» για την επιτυχία. Ο Kipchoge μπορεί να είναι ο πιο επιτυχημένος αθλητής στο κέντρο, αλλά ο Sang λέει ότι αυτό δεν οφείλεται μόνο στο ταλέντο του. «Ο Eliud δεν είναι ο πιο ταλαντούχος αθλητής στην προπονητική μου ομάδα, αλλά είναι σίγουρα ο πιο αφοσιωμένος», λέει ο Sang για τον Kipchoge, ο οποίος είναι πάντα ο πρώτος που πάει στην προπόνηση και ο τελευταίος που φεύγει.

Αξίζει να σημειωθεί ότι και άλλοι αθλητές από την Κένυα, εκτός της ομάδας NN Running, είναι ευπρόσδεκτοι να συμμετάσχουν στις προπονήσεις, υπό την προϋπόθεση να φτάσουν στην ώρα τους. Σε τελική ανάλυση, κανείς δεν θέλει να παίζει catch-up με τους Kipchoge και τον Kamworor.

Κοινότητα

Το προπονητικό camp Kaptagat διευθύνεται εξ ολοκλήρου από τους 25 αθλητές που ζουν εκεί για 11 μήνες το χρόνο από Δευτέρα έως Σάββατο πρωί πριν επιστρέψουν για να περάσουν ποιοτικό χρόνο με την οικογένειά τους, συχνά στη μεγάλη πόλη Eldoret. Σε μία τυπική εβομάδα κάνουν γύρω στις 12 προπονητικές διαδρομές και παράλληλα αποτελούν μία κοινότητα.

«Αν κοιτάξεις τη ζωή στο καμπ, αυτός που φτιάχνει ψωμί είναι αθλητής, η καθαριότητα γίνεται από τους αθλητές, αυτός που κάνει τα ψώνια για την κατασκήνωση είναι αθλητής», λέει ο Sang. «Η όλη ιδέα είναι να βεβαιωθούμε ότι αυτοί οι αθλητές δε θα είναι μονοδιάστατοι ως άνθρωποι. Δε θα θέλαμε να βοηθήσουμε κάποιον να γίνει σπουδαίος αθλητής που δεν έχει κοινωνικές δεξιότητες ή δεν έχει επαφή με την κοινωνία».

Ο Kipchoge, του οποίου η σύζυγος και τα τρία παιδιά ζουν μόλις 45 λεπτά μακριά από το προπονητικό κέντρο, μπορούσε εύκολα να πάει και να περάσει χρόνο με την οικογένειά του κατά τη διάρκεια της ξεκούρασης του, αλλά αντ' αυτού επιλέγει να μείνει στο καμπ με την υπόλοιπη ομάδα, μοναχικά απομονωμένος από τον υπόλοιπο κόσμο.

Ο Kipchoge σπάνια βαριέται επίσης. Όταν δεν προπονείται ή δεν ξεκουράζεται, θα διαβάζει ή θα εργάζεται στην κατασκήνωση.

Η αίσθηση της κοινότητας επεκτείνεται στη φροντίδα για το περιβάλλον. Κάθε αθλητής στην κατασκήνωση φυτεύει ένα δέντρο στην είσοδο ως χειρονομία καλωσορίσματος και για να συμβολίσει τη σύνδεσή του με τη φύση. Μερικοί ειδικοί καλεσμένοι στο στρατόπεδο - συμπεριλαμβανομένου του Αιθίοπα θρύλου Haile Gebrselassie - φύτεψε επίσης ένα δέντρο στο Kaptagat.

Περιστασιακά, οι αθλητές στην κατασκήνωση θα παραδίδουν ο ένας στον άλλο μαθήματα ή θα συμμετέχουν σε πραγματικές συζητήσεις γύρω από σοβαρά ζητήματα, βοηθώντας τους να εξελιχθούν ως άνθρωποι.

Απλότητα

Μακριά από τις πιο πρόσφατες τεχνολογικές καινοτομίες για τις οποίες ακούτε συχνά σε άλλα μέρη του κόσμου, η καθημερινή ζωή στο καμπ είναι απλή.

Μπαίνοντας στις πύλες στο προπονητικό κέντρο Kaptagat, η πίστα 380 μέτρων βρίσκεται στα αριστερά. Έχει μια μικρή κλίση στην πρώτη στροφή και μια-δυο αγελάδες ως θεατές, αλλά καλύπτει όλες τις ανάγκες τους.

«Δεν απαιτείται συνθετική πίστα για αυτό που κάνουμε και για τον τρόπο που προπονούμαστε», λέει ο Marc Roig, πρώην διεθνής δρομέας από την Ισπανία, ο οποίος τώρα εργάζεται ως προπονητής φυσικής κατάστασης, φυσιολόγος όλων των αθλητών για το NN Running. «Αν οι αθλητές μας χρειάζονται μια συνθετική πίστα, μπορούν να πάνε σε αυτή στο Eldoret που είναι μια ώρα μακριά». Στην πραγματικότητα, υπάρχουν μόνο τέσσερις συνθετικές πίστες σε ολόκληρη την Κένυα, αλλά σαφώς δεν αποτελεί εμπόδιο για την παραγωγή κορυφαίων αθλητών.

Οι δρομείς στην κατασκήνωση σπάνια σηκώνουν βάρη ή περνούν χρόνο με διατάσεις, αλλά δύο φορές την εβδομάδα θα κάνουν βασικές ασκήσεις ενδυνάμωσης. Αντί για νερό, πίνουν mursik - ένα θρεπτικό γάλα που έχει υποστεί ζύμωση - το πρωί και τσάι από την Κένυα το απόγευμα. Και ούτε μια σταγόνα νερό κατά τη διάρκεια των 30 χιλιομέτρων τους. «Δεν πειράζει», λέει ο Sang. «Δεν το χρειάζονται».

Μέσα στο προπονητικό κέντρο, υπάρχει μια αίθουσα τηλεόρασης και μια βιβλιοθήκη με λίγα βιβλία για τους αθλητές, ένα σαλόνι για τα γεύματά τους, ο κοιτώνας (ένας για γυναίκες και ένας για άνδρες), ένα βασικό γυμναστήριο που περιλαμβάνει ένα ποδήλατο, ένας διάδρομος, μερικές ελαστικές ταινίες και μια ελαφριά μπάρα άρσης βαρών (με μέγιστο διαθέσιμο βάρος 40 κιλά) και ένα μεγάλο μπλε πλαστικό βαρέλι εξωτερικά που χρησιμοποιείται για παγοθεραπεία.

Είναι όλα αρκετά υποτυπώδη, αλλά δεν χρειάζονται περισσότερα, και φαίνεται να λειτουργεί.

Η μόνη ορατή «πολυτέλεια» – εκτός από τα φιλικά προς το περιβάλλον ηλιακά πάνελ για ζεστό νερό – είναι ότι ο Kipchoge έχει τη δική του κρεβατοκάμαρα. Αλλά ακόμη και ο βασιλιάς του μαραθωνίου κάνει τις δουλειές που του αναλογούν. Ετοιμάζει τσάι για άλλους αθλητές και υπάρχει ένα αυστηρό πρόγραμμα καθαρισμού που πρέπει να τηρούν όλοι οι αθλητές.

«Νομίζω ότι όταν σταματάς να κάνεις μια απλή ζωή, η νοοτροπία σου χάνει την επαφή με τον έξω κόσμο και χάνεις την εστίασή σου στους πραγματικούς σου στόχους», λέει ο Kipchoge. «Σε αυτό το σημείο, διατρέχετε τον κίνδυνο να ξεχάσετε τα πραγματικά σημαντικά πράγματα στη ζωή».

Η ζωή στο στρατόπεδο είναι μινιμαλιστική, αλλά κανείς δεν παραπονιέται. Πράγματι, αυτή η απλότητα είναι που τους καθορίζει και επιτρέπει στους αθλητές να διατηρήσουν την εστίασή τους και να παραμείνουν ταπεινοί σχετικά με το ποιοι είναι, από πού προέρχονται και για ποιο σκοπό είναι εδώ.

Χόλιγουντ του τρεξίματος

Για να είστε οι καλύτεροι, πρέπει να περιβάλλεστε από τους καλύτερους – αυτός είναι ένας άλλος λόγος για τον οποίο η κοιλάδα Rift συνεχίζει να παράγει πρωταθλητές.

Οι Kipchoge, Kamworor και Kipyegon είναι αληθινοί A-listers, αλλά το Kaptagat είναι γεμάτο με ταλαντούχους αθλητές που έχουν τερματίσει στο βάθρο σε μεγάλα πρωταθλήματα και μαραθώνιους μεγάλων πόλεων.

Ο Roig, ο οποίος έχει PB μαραθωνίου 2:18:05, μετακόμισε στην Κένυα πριν από αρκετά χρόνια. «Όταν παίρνω τα παιδιά μου από το σχολείο, ντρέπομαι να λέω ότι είμαι δρομέας, καθώς πολλοί από τους μπαμπάδες εκεί έχουν PB μαραθωνίου 2:05», αστειεύεται ο Roig, ο οποίος είναι τώρα διευθυντής αγώνων για τον Μαραθώνιο της Βαλένθια. «Υπάρχει ακόμη και μια μητέρα στο σχολείο που έχει ένα PB παρόμοιο με το δικό μου!».

Αλλά το προπονητικό κέντρο Kaptagat δεν είναι ο μόνος κορυφαίος χώρος προπόνησης στην περιοχή. Το Iten, μια μικρή πόλη στα 2400 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας περίπου μια ώρα βόρεια του Kaptagat, αναφέρεται συχνά ως το «σπίτι των πρωταθλητών» ή το «Χόλιγουντ του τρεξίματος αποστάσεων».

Ένας από τους μεγαλύτερους χώρους προπόνησης στο Iten είναι το High Altitude Training Center που ιδρύθηκε από την παγκόσμια πρωταθλήτρια ημιμαραθωνίου Lornah Kiplagat, η οποία και η ίδια είναι μέλος μιας εξαιρετικά επιτυχημένης οικογένειας δρομέων, συμπεριλαμβανομένων των Sylvia Kibet, Hilda Kibet και Susan Sirma. Πολλοί διεθνείς αθλητές, συμπεριλαμβανομένων των Mo Farah και Paula Radcliffe, έχουν μείνει στο παρελθόν εκεί, ενώ ο πρώην πρωταθλητής του στιπλ, Bob Tahri από τη Γαλλία άνοιξε το δικό του προπονητικό κέντρο στο Iten πριν από μερικά χρόνια.

Η κοιλάδα του Rift – το Iten και το Kaptagat συγκεκριμένα – δεν μοιάζει με κανένα άλλο μέρος στη γη. Όλοι γνωρίζουν έναν πρωταθλητή που είναι φίλος με έναν άλλο πρωταθλητή, ο οποίος είναι ο γείτονας ενός άλλου πρωταθλητή.

Είναι ένας ακόμη τρόπος –και ένας από τους πολλούς– για να γίνεις σπουδαίος δρομέας.