Το μικροβίωμά μας, το σύνολο δηλαδή των μικροοργανισμών που κατοικούν στο έντερο μας, ξέρουμε σήμερα ότι επηρεάζει σε σημαντικό βαθμό την υγεία μας. Ξέρουμε, επίσης, ότι το μικροβίωμά μας επηρεάζεται σε πολύ μεγάλο βαθμό από τα είδη και την ποιότητα των τροφίμων που καταναλώνουμε.

Πολύ συχνά γίνεται χρήση αντιβιοτικών στα πουλερικά, τα βοοειδή και τους χοίρους που εκτρέφονται με σκοπό τη διάθεση αυτών ή των προϊόντων τους στην αγορά. Τα αντιβιοτικά αυτά που έχουν χρησιμοποιηθεί προκειμένου να αναπτυχθούν πιο γρήγορα τα ζώα που εκτρέφονται, τα προσλαμβάνουμε μέσω του κρέατος που τρώμε και επιδρούν στο μικροβίωμα του εντέρου μας. Ο FDA έχει εγκρίνει τη χρήση αυτών των αντιβιοτικών γιατί οι ποσότητες στο κρέας που καταναλώνουμε έχει βρεθεί πως δεν αυξάνουν σε σημαντικό βαθμό την ποσότητα των ουσιών αυτών στο αίμα των ανθρώπων. Παρόλα αυτά, τα εκατομμύρια των μικροοργανισμών που κατοικούν στο έντερο του ανθρώπου εκτίθονται σε αυτά τα αντιβιοτικά, μια παράμετρος που δεν είχε αξιολογηθεί όταν επιτράπηκε η ευρεία χρήση των αντιβιοτικών στην κτηνοτροφία. Έτσι, η έκθεση σε αντιβιοτικά μπορεί να προκαλέσει ουσιώδεις μεταβολές στα είδη που απαρτίζουν το μικροβίωμά μας αλλά και στις λειτουργίες του.

Αντίστοιχα, ευρεία είναι πλέον η χρήση φυτοφαρμάκων και εντομοκτόνων στις καλλιέργειες με σκοπό την προστασία των φυτών και των δέντρων από τη βλαπτική επίδραση ζιζανίων, μυκήτων και εντόμων. Τα υπολείμματα των φυτοφαρμάκων στα φυτικής προέλευσης τρόφιμα που καταναλώνουμε φαίνεται να είναι ικανά (όπως και τα αντιβιοτικά) να μεταβάλλουν το μικροβίωμά μας όταν καταναλώνονται. Η πρακτική αυτή συμβάλλει και με ένα επιπλέον τρόπο στη διαμόρφωση του μικροβιώματος μας. Τα φυτά παράγουν ορισμένες ουσίες που ονομάζονται φυτοαλεξίνες (phytoalexins) ως άμυνα προκειμένου να προστατευθούν από τους εχθρούς τους. Στον άνθρωπο, οι ουσίες αυτές (μέσω της κατανάλωσης τροφίμων φυτικής προέλευσης) είναι πιθανό πως συμβάλουν στη διεύρυνση της ποικιλίας του μικροβιώματος. Η χρήση φυτοφαρμάκων και εντομοκτόνων, όμως, έχει ως αποτέλεσμα να μειώνεται η παραγωγή φυτοαλεξινών από τα φυτά, και κατ' επέκταση να περιορίζεται η ποικιλία στο μικροβίωμα του ανθρώπου.

Δεν είμαστε, λοιπόν, απλώς ότι τρώμε... αλλά γινόμαστε κιόλας ότι τρώνε!

Βιβλιογραφία:

http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2212877816000387